“Kader gelecek zaman mı?” sorusu üzerine 1. Tarihsel arka plan “kader” kavramı, farklı dinî ve felsefî geleneklerde “her şeyin önceden belirlenmiş olduğu”, “ilâhî takdirin varlığı” ve “insanın iradesi ile yaratıcı takdiri arasındaki ilişki” gibi eksenlerde ele alınmıştır. Örneğin İslam düşüncesinde, terim olarak “Allah’ın ezelî bilgisi ve planında yer alan hususların zamanı gelince yaratılması” biçiminde tanımlanır. [1] Ayrıca klasik kelâmdaki tartışmalarda, kaderin insan fiilleri ve özgür irade bağlamında ne ölçüde geçerli olduğu uzun süre müzakere edilmiştir. [2] Zaman açısından ise, felsefe tarihinde “zamanın ne olduğu”, “gelecek, şimdi ve geçmiş” kavramlarının ontolojik statüsü gibi sorular da aynı ölçüde önem kazanmıştır. [3] Bu…

Iştirak Durumu Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimeler, insan ruhunun derinliklerine işleyen, düşünceleri ve duyguları şekillendiren araçlardır. Bir yazar, kelimelerle toplumu, insanı ve evreni çözümleyerek bir dünyayı inşa eder. Anlatıların gücü, bazen toplumsal yapıları dönüştürür, bazen de bireylerin iç dünyasında kalıcı izler bırakır. Bu bağlamda, “iştirak durumu” da önemli bir kavram olarak karşımıza çıkar; toplumsal ve bireysel varoluş arasında bir geçiş noktası, bir etkileşim alanıdır. Ancak, edebiyat perspektifinden bakıldığında, iştirak durumu yalnızca bir toplumsal olgu değil, aynı zamanda bir anlatısal strateji, bir tematik işlev ve bir karakterin içsel yolculuğunun yansımasıdır. Bu yazıda, “iştirak durumu”nun edebiyat dünyasında nasıl şekillendiğini, metinler, karakterler…

Kucak İngilizce Ne? Derinlemesine Bir İnceleme Merhaba arkadaşlar! Bugün, belki de günlük dilimizde sıkça karşılaştığımız ama derinlemesine düşündüğümüzde üzerinde fazla durmadığımız bir kelimeyi masaya yatıracağız: kucak. Hepimiz, birine sarılmanın ya da sevgiyle, şefkatle kucaklamanın ne kadar güçlü bir anlam taşıdığını biliyoruz. Ama kucak kelimesinin İngilizce karşılığı nedir? Hadi, bu kelimenin kökenlerine inelim, dildeki yansımalarına bakalım ve belki de gelecekte nasıl bir evrim geçireceğini tartışalım. Hazırsanız, derin bir yolculuğa çıkıyoruz! “Kucak” Kelimesinin Kökeni Türkçe’de “kucak” kelimesi, genellikle birini kollarına alıp sevgiyle sarmak anlamında kullanılır. Fakat bu kelime aynı zamanda daha geniş bir anlam taşıyabilir: koruma, içten bir bağlantı, sıcaklık ve güven.…

Işlık Ne Demek? TDK ve Psikolojik Perspektiften Bir İnceleme Merak, insanın en temel özelliklerinden biri olarak psikolojik dünyamızda önemli bir yer tutar. Bir psikolog olarak, çevremizdeki dünyayı anlamaya çalışırken bazen sıradan kelimelerin ardında yatan derin anlamlara odaklanırım. Bu yazımda, kelime anlamından çok daha fazlasını taşıyan bir terim olan “ışlık” üzerinde durmak istiyorum. TDK’ya göre “ışlık” basit bir nesneyi tanımlasa da, aslında bu kelimenin psikolojik açıdan insan davranışlarına nasıl yansıdığını ve bilinçaltımızda nasıl bir iz bıraktığını keşfetmek oldukça ilginç. Hadi gelin, bu kelimenin bilinçli ve bilinçdışı zihin üzerindeki etkilerini farklı psikolojik bakış açılarıyla ele alalım. Işlık Nedir? TDK’Daki Anlamı Türk Dil…

Ebu Garip Hapishanesinde Ne Oldu? Antropolojik Bir Bakış Giriş: Kültürlerin Çeşitliliği ve İnsan Davranışlarının Sınırları Bir antropolog olarak, insan kültürlerinin çeşitliliği beni her zaman büyülemiştir. Farklı toplumlar, kendi ritüellerini, sembollerini ve topluluk yapılarındaki dinamikleri oluştururken, bazen bu kültürel yapıların sınırları zorlanır ve hayata dair derin etik ve insani sorular ortaya çıkar. İnsanlar arasındaki güç ilişkileri, toplumsal yapılar ve kimlikler, sadece dış dünyada değil, aynı zamanda bireylerin iç dünyasında da derin izler bırakır. Bu yazıda, bir zamanlar Amerikan yönetimi altında faaliyet gösteren Ebu Garip hapishanesindeki olayları antropolojik bir perspektiften inceleyeceğiz. Ebu Garip, yalnızca bir hapishane değil, aynı zamanda bir güç, kimlik,…

Kriptonit Etkisi Nedir? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine İnceleme Merhaba arkadaşlar, bugün sizi bir sohbet havasında alıp biraz kurgu dünyasından çıkarıp gerçek hayata taşımak istediğim bir kavramla buluşturuyorum: Kriptonit Et­kisi. Hani bazen güçlü görünen bir kişi ya da kurum, tek bir ufak unsur yüzünden yere seriliyor ya da kontrolünü kaybediyor… İşte bu yazıda, hem veri ve analiz odaklı objektif yaklaşımı (“erkek bakış açısı” olarak adlandıracağımız) hem de toplumsal ve duygusal etkileri öne çıkaran (“kadın bakış açısı”) perspektifiyle bu olguyu ele alacağız. Siz de yorumlarla görüşlerinizi paylaşın, birlikte düşünelim. — 1. Kriptonit Etkisi: Kavramın Kökeni ve Anlamı Kriptonit, ilk olarak çizgi roman dünyasında…

“İş Adamı” Nasıl Yazılır? Bir Edebiyat Perspektifiyle Dilin Gücü Kelimenin Gücü: Anlatıların Dönüştürücü Etkisi Dil, toplumların düşünce biçimlerini, kültürlerini ve kimliklerini şekillendiren en güçlü araçlardan biridir. Her kelime, sadece anlamıyla değil, taşıdığı çağrışımlar, kurduğu bağlamlar ve yarattığı imgelerle de bir dünyayı temsil eder. Bir kelimeye yüklenen anlam, bazen bir karakterin kaderini belirler, bazen de bir toplumun evriminde önemli bir dönüm noktası olur. İşte tam da bu noktada, “iş adamı” gibi günlük hayatta sıkça kullandığımız terimler, sadece kelimeler olmanın ötesine geçer. Bu kelimenin doğru yazımı, anlamın ötesinde edebi bir önem taşır. Çünkü doğru bir biçim, bir anlatıyı güçlendirirken yanlış bir yazım,…

Kortapa Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme Hepimizin farklı hayat deneyimleri ve bakış açıları var. Ancak, bir kelime bazen, kültürel kodlarımızla şekillenmiş anlamlar taşır ve farklı kesimlerden insanları düşündürmeye başlar. “Kortapa” gibi bir terim, kimine göre basit bir şeyden bahsediyor olabilir, ancak toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi derinlemesine ele alınması gereken konularla bağdaştırıldığında, bir kelimenin içindeki anlam çok daha katmanlı hale gelir. Söz konusu “kortapa” olduğunda, kadınlar genellikle bu kelimeyi toplumsal etkiler ve empati çerçevesinden yorumlarken, erkekler ise bu durumu çözüm odaklı ve analitik bir bakış açısıyla değerlendirebiliyor. Gelin, hep birlikte bu terimi derinlemesine…

Ittisal Teorisi Kime Aittir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Merhaba arkadaşlar! Bugün, hep birlikte derin bir düşünsel yolculuğa çıkıyoruz. Hem küresel hem de yerel bir bakış açısıyla ele alabileceğimiz bir konu var karşımızda: Ittisal Teorisi. Bu teori, toplumlar arasındaki ilişkilerin nasıl evrildiğini ve toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini anlamamızda bize önemli ipuçları sunuyor. Ama asıl mesele şu: Peki, bu teorinin arkasında kim var? Hadi gelin, biraz merakımızı gidermeye çalışalım ve bu teoriyi farklı açılardan tartışalım. Küresel bir perspektiften, yerel dinamiklerle nasıl şekillendiğini birlikte keşfedelim. Belki de bu yazı, hepimizin bakış açısını tazeleyebilir! — Ittisal Teorisi ve Temel İlkeler Ittisal teorisi,…

Gelirime Göre Ne Kadarlık Ev Alabilirim? Gerçekten Adil Mi? Birçoğumuz “Gelirime göre ne kadarlık ev alabilirim?” sorusunu sormaktan geri durmaz. Ancak bu basit görünen soru, aslında toplumsal, ekonomik ve finansal açıdan çok daha karmaşık bir konuyu gündeme getiriyor. Gerçekten gelirimize göre ev almak mümkün mü, yoksa sistem bizi yine tuzağa mı düşürüyor? Bu yazı, çoğumuzun sorgulamaktan kaçındığı bir gerçeği gözler önüne serecek: Gelirimize dayalı ev alma hesapları, genellikle hayal kırıklığına ve gerçekçi olmayan beklentilere yol açar. Peki, sistemin bu kadar katı ve sınırlayıcı olmasının arkasında ne var? Gelir ve Ev Fiyatları Arasındaki Büyük Uçurum Gelirimize göre bir ev almak için…