İnsanlarla Sağlıklı Bir İletişim Kurmak İçin Üzerimize Düşen Görevler Nelerdir?
Konuşmaya Başlarken: İletişim Kurmanın Temel Kuralı
İzmir’de yaşıyorum ve burası bildiğiniz gibi esprili insanların yuvası. Gündelik hayatımda bazen öyle bir hale geliyorum ki, kendi kendime şaka yaparken bile kahkaha atıyorum. Ama bir yandan da içimde o analitik tarafım var ya, o “acaba doğru mu söyledim?” diyen taraf… Bu ikili hâl, insanlarla sağlıklı bir iletişim kurmanın ne kadar karmaşık olabileceğini gösteriyor. Yani, “İletişimde başarılı olmak için ne yapmalıyız?” sorusu aslında her gün başımıza gelen bir problem. Herkesin içinde bir “esprili” ve bir “düşünceli” tarafı olduğundan, sağlıklı iletişim kurma çabası bazen zorlayıcı olabiliyor.
Dinlemek: Bir Görevden Daha Fazlası
Bir arkadaşım var, adı Caner. Onunla bir konuda konuşmak, daha doğrusu “dinlemek”, insanın en büyük sabrını test etmek gibidir. Mesela geçen gün bana şöyle dedi:
Caner: “Ya bu hafta o kadar çok işim var ki, hiç zamanım yok.”
Ben de gayet derin bir şekilde düşündüm, hatta iç sesimle de şöyle bir diyalog kurdum:
İç Ses: “Evet, tabii, zamanın yok. Yine de her sabah Instagram’da o kadar çok fotoğraf paylaşıyorsun ki…”
Ama bir saniye, sağlıklı iletişim kurma üzerine yazıyorum! O yüzden bu iç sesimi bir kenara koyup, doğru bir cevap verdim:
Ben: “Vay, zorlanıyorsun anlaşılan. Ama bence biraz da kendine zaman ayırmalısın, yoksa tükenebilirsin.”
Evet, Caner’in söylediği şeyi anlamış gibi yapmadım, gerçekten anlamaya çalıştım. Dinlemek, başkalarının söylediklerine dikkat etmek ve onları sadece “duymak” değil, “anlamak” çok önemli. Hem sağlıklı iletişimin temeli bu. Bu noktada şunu anladım: İnsanlar, söylediklerinde sadece kelimeleri değil, duyguları da iletiyorlar.
Empati Kurmak: Kendi Ayakkabılarında Yürümek
Empati, “başkasının yerine geçebilmek” gibi görülebilir. Ama asıl mesele, insanları kendi bakış açılarıyla anlayabilmek. Mesela geçen hafta arkadaşım Zeynep bana dert yandı, “Kendimi hep yalnız hissediyorum” dedi. Bunu duyduğumda kafamda “acaba neyi yanlış yapıyorum?” diye düşündüm. Hemen şöyle bir diyalog kurdum:
Ben: “Ama Zeynep, aslında seni çok seviyoruz, yalnız değilsin.”
Zeynep: “Ama herkes bir araya geliyor, ben hep dışarda kalıyorum.”
İç Ses: “Yalnız mı hissediyor? Dur, çözüm sunma! Sadece dinle!”
Görüyorum ki, bazen çözüm bulmaya çalışmak yerine, sadece “şu an ne hissediyorsun?” diye sormak, empatiyi gerçekten kurmanın en sağlıklı yolu. Kendi bakış açımda olmaya çalışarak, Zeynep’e sadece destek oldum. Empati kurmak, sadece kendini bir başkasının yerine koymak değil, onların bakış açısını gerçekten anlamaya çalışmaktır.
Beden Dili: Kelimeler Yetmez
Hadi itiraf edelim, beden dili bazen o kadar güçlüdür ki, söylediklerimizden çok daha fazla şey anlatabilir. Bir gün, iş yerinde patronumla bir konuşma yaptım. Ben ona bir öneri sundum ama patronumun yüz ifadesi tam bir “Ne demek istediğini anlamadım” hâlindeydi.
Patron: “Yani… Bu fikir tam olarak neyi çözecek?”
İç Ses: “Haa, patron yine bildiğini okuyor. Ama ya şu beden dilini çözebilirsem?”
O an ne yaptım? Tamamen sakinleştim ve göz kontağı kurarak, beden dilimi doğru kullanmaya çalıştım. Çünkü insanlarla sağlıklı bir iletişim kurmak için sadece sözler yeterli değil. Göz temasını, elleri, duruşu… hepsi çok önemli. Beden dilini çözebilmek, bir kişinin ne düşündüğünü veya hissettiğini anlamada büyük avantaj sağlar.
Sabırlı Olmak: “Anlatırken Sabır, Dinlerken Sabır”
İzmir’in kafelerinde otururken bazen birileri sürekli “kendini anlatma” derdine düşer. Duyduğum kadarıyla, bazıları o kadar hızlı konuşuyor ki, yetişmek imkansız. Tam bir cümle kuracakken, o kişi zaten bir tane daha kurmuş oluyor.
Ben: “Bir dakika, ne dedin?”
Arkadaşım: “Yani, şunu anlatmaya çalışıyorum… ama…”
İç Ses: “Daha yeni başladık! Sabır, sabır… Anlayacak ve anlayışlı olacağız.”
İletişimde en önemli görevlerden biri sabırlı olmak. Karşınızdaki kişi belki bir şeyleri aceleyle anlatıyordur, ya da o kadar heyecanlıdır ki hızla konuşur. Sabırlı olup onu dinlemek, doğru anlaşılma şansını arttırır.
Sonuç: İletişim, Kendi Kimliğini İfade Etmek Demektir
Sonuç olarak, insanlarla sağlıklı bir iletişim kurmak için üzerimize düşen görevler aslında oldukça basit ama bir o kadar da derin. Dinlemek, empati kurmak, beden diline dikkat etmek ve sabırlı olmak, iletişimin temel taşlarıdır. Hadi gelin, tüm bu görevleri yerine getirirken biraz da gülümsemeyi unutmayalım. Çünkü sağlıklı iletişim, bir yandan birbirimizi anlamaya çalışmak, diğer yandan da hayatın tadını çıkarmak demek.